Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy pożyczkowej należy odprowadzić podatek PCC (od czynności cywilnoprawnych) w wysokości 0,5% podstawy opodatkowania, czyli kwoty pożyczki. Zwolnione z opodatkowania tą daniną są pożyczki udzielane przez firmy trudniące się usługami tego typu. PCC obowiązuje zatem w przypadku pożyczek prywatnych, czyli których stroną są podmioty nieprowadzące na co dzień działalności pożyczkowej.
Obowiązek zapłaty podatku od pożyczki ciąży na pożyczkobiorcy. Na wpłatę należności do urzędu skarbowego ma 14 dni od zawarcia umowy.
Spis treści
Zwolnienie podatkowe od pożyczki rodzinnej
Zwolnieniu z opodatkowania podlegają umowy pożyczek prywatnych na kwotę do 9 637 zł, zawierane pomiędzy osobami z I grupy podatkowej, do której należą:
- małżonkowie,
- zstępni (dzieci),
- wstępni (rodzice),
- pasierbowie,
- zięć, synowa,
- rodzeństwo,
- ojczym, macocha,
- teściowie.
Limit kwotowy 9 637 zł dotyczy sumy pożyczek, zawartych między tymi samymi osobami w ciągu ostatnich 5 lat.
Dodatkowo zgodnie z art. 4a ustawy z 28 lipca 1983 r. ustawy o podatku od spadków i darowizn najbliższa rodzina może udzielać między sobą nieopodatkowanych pożyczek w nielimitowanej wysokości, ale pod warunkiem, że dokona zgłoszenia umowy do urzędu skarbowego i udokumentuje fakt przekazania pieniędzy na konto pożyczkobiorcy lub za pomocą przekazu pocztowego. Stosowną deklarację (na formularzu PCC-3) należy złożyć organowi podatkowego w ciągu 14 dni od udzielenia pożyczki.
Od 2019 roku obowiązuje ułatwienie skarbowe: osoby, które w ciągu miesiąca zaciągnęły co najmniej 3 pożyczki, mogą złożyć tylko jedną deklarację PCC-3, płacąc podatek od pożyczek zbiorczo.
Z opcji nielimitowanej pożyczki bez podatku mogą korzystać osoby z I grupy podatkowej z wyjątkiem teściów, synowej i zięcia.
Zwolnienie podatkowe od pożyczki od znajomych
Zgodnie z nowelizacją ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ze zwolnienia podatkowego od pożyczek prywatnych zawartych od 1 stycznia 2019 roku mogą korzystać również osoby niespokrewnione, o ile umowa pożyczki opiewała na kwotę niższą niż 1 000 zł.
Tym samym od 2019 roku nie obowiązują już wcześniejsze przepisy, zgodnie z którymi z podatku zwolnione byli pożyczkobiorcy, jeśli suma zaciągniętych przez nich pożyczek uzyskanych w ciągu 3 kolejnych lat kalendarzowych od tej samej osoby nie przekracza 5 000 zł lub suma pożyczek uzyskanych w ciągu 3 kolejnych lat kalendarzowych od tej wielu osób nie przekracza 25 000 zł.
By skorzystać ze zwolnienia z podatku, pożyczka musi być udokumentowana (pieniądze powinny zostać przekazane na konto bankowe lub przekazem pocztowym), a pożyczkobiorca powinien o otrzymaniu pożyczki powiadomić swój urząd skarbowy. Ma na to 14 dni od pozyskania funduszy. Zgłoszenia należy dokonać na druku PCC-3.
Nie zgłosiłeś pożyczki fiskusowi? Zapłacisz wyższy podatek
Osoby, które nie oprowadziły podatku od pożyczki zaciągniętej od rodziny lub znajomych, ponieważ miały prawo skorzystać ze zwolnienia podatkowego, ale nie zgłosiły tego faktu do urzędu skarbowego, narażają się na wysokie kary. Gdy fiskus dowie się o niezgłoszonej pożyczce, nałoży na pożyczkobiorcę sankcyjną stawkę podatku, która wynosi aż 20% kwoty pożyczki, niezależnie od okresu, w jakim pożyczkobiorca korzystał z pieniędzy.